Houtkachel luchttoevoer: open of dicht?

Wanneer je een houtkachel in je serre, overkapping of schuur gebruikt, is de belangrijkste vraag vaak: moet de luchttoevoer open of juist dicht? Het korte antwoord: bij het aansteken altijd volledig open, tijdens het branden grotendeels open en nooit helemaal dicht. Zo krijgt je vuur genoeg zuurstof, brandt het schoner en voorkom je gevaarlijke situaties.

In dit artikel lees je precies hoe je de luchttoevoer het beste gebruikt, waarom dit zo belangrijk is en hoe je zelf direct meer rendement uit je houtkachel haalt.

Je vindt hier geen ingewikkelde berekeningen, maar praktisch advies dat je meteen kan toepassen. En de laatste tip is gratis maar toch heel waardevol.

Waarom toevoer van zuurstof zo belangrijk is bij een houtkachel

Een houtkachel werkt alleen goed als er voldoende lucht wordt aangevoerd. De toevoer bepaalt:

• hoe snel je vuur op gang komt
  
  
• hoeveel warmte je kachel uiteindelijk geeft
  
  
• hoe schoon en volledig het hout verbrandt
  
  
• hoe veilig je stookt
  
  

Te weinig zuurstof = slecht brandend hout, rook, roet en een veel lager rendement.
Te veel zuurstof = je kachel brandt hout zonder écht warm te worden omdat de warmte te snel wordt afgevoerd.

De juiste balans vinden is dus essentieel.

Het begin; de stookmethode

Om de kachel zo efficiënt en zo milieuvriendelijk mogelijk te stoken, kun je de Zwitserse stookmethode gebruiken.

Hierbij worden de grote houtblokken op de bodem van de brandkamer gelegd met kruislings geplaatste steeds dunner wordende brandhout. Na een aantal lagen wordt er een aanmaakblokje of aanmaakwol bovenop gelegd. Het vuur brandt dan van boven naar onderen.

Een groot voordeel van deze methode is dat er een efficiënt verbranding is van de rookgassen waardoor schoner gestookt wordt en de kachel is sneller op temperatuur.
Voor meer info, zie de afsluitende tips.

Toevoer tijdens het aanmaken van het vuur

Bij het aansteken geldt één duidelijke regel: toevoer volledig open.
Je helpt de kachel hiermee om snel op temperatuur te komen. Zeker in een buitenruimte zoals een schuur of overkapping – waar de temperatuur vaak lager is – heeft je vuur die extra zuurstof nodig.

Je kan de eerste minuten het deurtje op een kiertje zetten zodat je zeker weet dat er voldoende zuurstof is. Let wel op de veiligheid voor vonken en een stukjes hout dat uit de kachel kan vallen. Laat dit NOOIT onbeheerd achter.

Zodra het hout goed brandt en er een stevige basisgloed ontstaat, kun je de luchttoevoer iets terugschakelen. Maar houd hem nog steeds ruim geopend.

Toevoer tijdens het normaal stoken

Wanneer het vuur op gang is, kun je de ttoevoer deels sluiten, maar nooit helemaal dicht.

• Laat altijd genoeg lucht binnenkomen om het hout volledig te laten verbranden.
  
  
• Een rustig brandend vuur geeft meer warmte af en zorgt dat je hout langer meegaat.
  
  

Een houtkachel in een serre of overkapping hoeft niet loeiend hard te branden om een fijne temperatuur te bereiken. Door de toevoer goed af te stellen, houd je de warmte beter vast.

Waarom je de toevoer nooit helemaal mag sluiten

De luchttoevoer volledig dichtzetten lijkt misschien een slimme manier om warmte binnen te houden, maar dat werkt niet zo. Je verstikt namelijk het vuur, waardoor:

• het hout gaat smeulen
  
  
• er een onvolledige verbranding ontstaat
  
  
• je rookkanaal sneller vervuilt
  
  

Zeker in kleine buitenruimtes zoals een tuinhuis of overkapping wil je dit absoluut voorkomen.

Extra tip: gebruik altijd droog hout

Dit klinkt logisch, maar het bepaalt echt 80% van je stookplezier.
 Droog hout zorgt voor:

• minder rook
  
  
• hogere temperaturen
  
  
• meer controle over de ventilatie
  
  
• een schonere kachel
  
  

Voorkom nat hout, geverfd hout of hout met spijkers en knoesten. Dat is slecht voor je rookkanaal én de veiligheid.

De belangrijkste regel bij het stoken van een houtkachel is: zorg voor voldoende ventilatie.
Het klinkt misschien gek, maar zorg ervoor dat je altijd frisse lucht in de ruimte hebt waar je stookt. Dus zet een raampje open of de deur op een kiertje.

Deze luchtstroom zorgt voor frisse lucht voor je kachel en de omgeving. Daarnaast zorgt het ervoor dat de lucht in beweging komt en daardoor de warmte verspreid.

Tips: Meer leren over slim en veilig stoken?

Neem een kijkje bij onze collectie houtkachels voor buitenruimtes: